Od 7 do 21 listopada 2025 roku Bydgoszcz ponownie stanie się centrum teatralnych prapremier i refleksji nad współczesnością. Tegoroczna, XXIV edycja Festiwalu Prapremier, odbywająca się pod hasłem WSZYSTKO CO LUDZKIE, zaprosi publiczność do rozmowy o człowieczeństwie w epoce nieustannych zmian, kryzysów i technologicznych rewolucji.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!Organizowany przez Teatr Polski w Bydgoszczy Festiwal Prapremier to jedno z najważniejszych wydarzeń teatralnych w kraju. Hasłem programowym tegorocznego Festiwalu Prapremier będzie WSZYSTKO CO LUDZKIE. Chcemy przyjrzeć się człowieczeństwu we wszystkich jego wymiarach:naszym lękom, ambicjom, nadziejom i niepokojom, naszej codziennej pracy i wyzwaniom, przed którymi stoimy jako ludzkość. Temu, gdzie w dobie wielkich kryzysów i wyzwań, przemian technologicznych i klimatycznych znajdujemy się dzisiaj. Interesuje nas to, na ile samo „człowieczeństwo” pozostaje aktualną kategorią opisu naszej kondycji w świetle zmieniającego się postrzegania świata. Z jednej strony refleksja z zakresu trans- i posthumanizmu uczy nas zacierać granicę pomiędzy nami a światem materii ożywionej i nieożywionej, między człowiekiem, światem zwierząt i sztuczną inteligencją.
Z drugiej, żyjemy w epoce antropocenu – czasach, kiedy „ludzkim” stało się właściwie wszystko, co nas otacza: nie istnieje przestrzeń na powierzchni naszej planety, która nie zostałaby zdominowana przez nasz wpływ. Pytanie o to, co ludzkie to jednocześnie jednak pytanie o naszą kondycję: jakie jest nasze zbiorowe i jednostkowe doświadczenie w pierwszej połowie XXI wieku? I czy jest jeszcze w nim coś, co nosi znamię uniwersalności? To właśnie tym zagadnieniom chcemy się przyjrzeć podczas Festiwalu Prapremier 2025.
W tym roku twórczynie i twórcy z Polski i ze świata przyjrzą się temu, co dziś znaczy być człowiekiem. Program główny Festiwalu obejmuje dziewięć spektakli – siedem polskich i dwa zagraniczne – oraz prezentacje szkiców scenicznych finałowych tekstów AURORY. Nagrody Dramaturgicznej Miasta Bydgoszczy.
Festiwal otworzy 7 listopada „Medea” w reżyserii Eugenii Balakirevy – najnowsza premiera Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Autorski tekst debiutującej reżyserki osadza klasyczną tragedię w wielowymiarowej współczesności, podważając pojęcie ludzkości i jego moralne granice. Dzień później, 8 listopada, zaprezentowany zostanie spektakl światowej sławy reżysera Olivera Frljića – „Inkubator”. To bezkompromisowe przedstawienie, które z porażającą siłą obnaża dramat konfliktu izraelsko-palestyńskiego, przywołując prawdziwą historię noworodków uwięzionych w szpitalu Al-Shifa w Gazie.
9 i 10 listopada brazylijska artystka Jessica Teixeira pokaże „MONGĘ” – solowy performans nagradzany na międzynarodowych festiwalach, który z niezwykłą intensywnością rozbraja mity społeczne i bada granice ludzkiego ciała. 10 listopada, bydgoska publiczność zobaczy także spektakl „Tęsknię za domem” w reżyserii Radosława B. Maciąga z Teatru Powszechnego w Radomiu – poruszającą historię rodzinną o błędach, relacjach i schematach przekazywanych przez pokolenia.
12 listopada wystawione zostaną „Pieśni piekarzy polskich” – prezentowana w Bydgoszczy bezpośrednio po secie premierowym, pierwsza profesjonalna realizacja nagradzanego tekstu Mariusza Gołosza, który w groteskowy sposób przygląda się mechanizmom kapitalizmu i sztucznym poczuciu sensu pracy. Dzień później, 13 listopada, festiwalowa scena stanie się przestrzenią intymnej opowieści w spektaklu „Helena” w reżyserii Magdaleny Dąbrowskiej – delikatnej, pełnej emocji historii babci reżyserki, która prostotą i szczerością porusza publiczność od Białegostoku po największe festiwale europejskie.
Kolejne dni przyniosą dwie produkcje Teatru Polskiego w Bydgoszczy: 14 listopada „Opętaną” w reżyserii Beniamina M. Bukowskiego – historię trzech pokoleń zmagających się z samotnością, kłamstwem i duchowym zagubieniem – oraz 15 listopada „Zmory” w reżyserii Jana Jelińskiego, czyli pierwszą teatralną adaptację powieści Emila Zegadłowicza, dziś czytaną jako odważne studium dojrzewania i poszukiwania własnej tożsamości.
Druga część wydarzenia poświęcona zostanie dramaturgii współczesnej, czyli AURORZE. Nagrodzie Dramaturgicznej Miasta Bydgoszczy. W tym roku o nagrodę powalczą dramaty autorek i autorów z Serbii, Polski, Chorwacji, Białorusi i Ukrainy. W dniach od 16 do 20 listopada publiczność będzie mogła zobaczyć ich teksty w formie szkiców scenicznych, a 15 listopada uczestniczyć w otwartej debacie z finalistkami i finalistami.
Jury 5. edycji AURORY w składzie: Goran Injac, Anna Jazgarska i Agnieszka Lubomira Piotrowska po przeczytaniu 238 tekstów w językach polskim, angielskim, ukraińskim i rosyjskim postanowiło zakwalifikować do finału:
• Danilo Brakočević „(Bez)Kres Gniewnych Komentarzy” (Serbia), przekład z języka serbskiego na polski: Gabriela Abrasowicz
• Michał Kmiecik „Paprykarz szczeciński” (Polska)
• Ivona Marciuš „Kwaśna krew” (Chorwacja), przekład z języka chorwackiego na polski: Gabriela Abrasowicz
• Taina Romanowa „Wyraj” (Białoruś), przekład z języka rosyjskiego na polski: Agnieszka Sowińska
• Natalija Torżewska „Bądź mężczyzną!” (Ukraina), przekład z języka ukraińskiego na polski: Anna Korzeniowska-Bihun
Finałowe sztuki zostaną zaprezentowane w formie szkiców scenicznych wyreżyserowanych przez Aleksandrę Bielewicz, Mirę Mańkę, Zdenkę Pszczołowską, Błażeja Biegasiewicza i Emilię Piech. Następnie Kapituła wybierze zwycięski tekst i przyzna AURORĘ. Nagrodę Dramaturgiczną Miasta Bydgoszczy w wysokości 50 000 zł.
Festiwal zamknie 21 listopada spektakl „Psy i ludzie” młodego duetu reżyserskiego Grety Oto (Anity Szymańskiej i Wiktora Stypy). W tym przejmującym przedstawieniu wojna, okrucieństwo wobec zwierząt i relacje rodzinne przenikają się w dramatycznej opowieści o wyborze między empatią a przetrwaniem. Po pokazie odbędzie się gala finałowa, podczas której poznamy laureata lub laureatkę AURORY.
Na program Festiwalu złożą się również wydarzenia towarzyszące, m.in. dwa pokazy „Budowniczek” w reżyserii Pawła Paszty, które odbędą się 18 listopada. Spektakl oparty jest na prawdziwych historiach kobiet z małych miejscowości, które swoją codzienną pracą i oddaniem budują wspólnotę i nadzieję. W ramach Festiwalu bydgoska publiczność będzie mogła wziąć udział także w spotkaniach z twórczyniami i twórcami, warsztatach oraz koncercie.
Hasło WSZYSTKO CO LUDZKIE stanie się punktem wyjścia do rozmowy o współczesnej kondycji człowieka – o naszych lękach, nadziejach, pracy, miłości i niepewności wobec przyszłości. Festiwal Prapremier 2025 zapowiada się więc nie tylko jako przegląd najświeższych zjawisk teatralnych, ale też jako przestrzeń refleksji nad tym, co w nas wciąż najbardziej ludzkie.
Pełen program Festiwalu Prapremier WSZYSTKO CO LUDZKIE dostępny jest na stronie internetowej: www.festiwalprapremier.pl. Bilety do nabycia w kasie Teatru Polskiego w Bydgoszczy czynnej od środy do piątku w godz. 14:00-18:00 a także na godzinę przed spektaklami (bilety@teatrpolski.pl; +48 52 339 78 18; +48 885 60 70 90) oraz poprzez stronę www.teatrpolski.pl (zakładka KUP BILET).
Stanisław Gazda
