- Obiektywnabydgoszcz.pl

Zamek wzniesiono w latach 80. XIII wieku, jako jeden z pierwszych regularnych zamków konwentualnych zakonu krzyżackiego. Do budowy zamku posłużył, nietypowo jak na zamki krzyżackie, kamień polny, łamany granit i tylko częściowo gruz ceglany. Do 1410 roku znajdowała się w nim siedziba niewielkiego komturstwa, którego pierwszym znanym przełożonym był poświadczony w 1284 roku niejaki Aleksander. 

Na przełomie XIV i XV wieku zamek prawdopodobnie poddany został niewielkiej przebudowie lub remontowi. Po bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zamek na krótko obsadziło rycerstwo ziemi chełmińskiej, lecz Krzyżacy odbili Papowo już w październiku tego samego roku. W 1411 roku Papowo najechał polski rycerz Janusz Brzozogłowy, co spowodowało zniszczenia na przedzamczu i zagarnięcie trzymanych tam koni. Po wycofaniu wojsk polskich zlikwidowano mieszczące się w Papowie komturstwo, zamek zaś stał się siedzibą wójta krzyżackiego. W trakcie wojny polsko – krzyżackiej z 1422 roku przez Papowo przeszły wojska polskie. Pomimo słabych obwarowań zamku, nie podjęto jednak próby jego zdobycia, ze względu na sytuację strategiczną i konieczność przemarszu na Radzyń. Do zajęcia zamku doszło dopiero na początku wojny trzynastoletniej z lat 1454-1466, kiedy to padł jako pierwsza  warownia zdobyta przez Związek Pruski.

Król Kazimierz IV przeznaczył zamek do rozbiórki, lecz rozkazu tego ostatecznie nie wykonano i w 1458 roku zaciężne wojska krzyżackie odzyskały Papowo. Kilka miesięcy później wojska polskie pod dowództwem Piotra z Szamotuł szturmem zdobyły zamek, który splądrowano i podpalono.

W 1466 roku Papowo Biskupie zostało włączone do Królestwa Polskiego i weszło w skład królewszczyzny. Jego pierwszym starostą został Gabriel Bażyński, być może urzędujący w prowizorycznie odbudowanym zamku, choć należał on wówczas do patrycjuszowskich rodzin z Torunia, Bartłomieja Trosta i Franciszka Eskena. W 1505 roku w posiadanie warowni weszli biskupi chełmińscy, którzy użytkowali ją do 1772 roku.

W XVII wieku zamek opisywano jako znajdujący się w złym stanie, częściowo rozebrany w trakcie pozyskiwania materiałów budowlanych pod budowę seminarium w Chełmży. Biskupom zamek został odebrany na mocy decyzji króla pruskiego Fryderyka Wielkiego. Od końca XVIII stulecia zaczął szybko popadać w ruinę, aż w XIX wieku rozbiórki w celu pozyskania kamienia i cegły dokonali okoliczni mieszkańcy.

Do chwili obecnej zachowały się ściany obwodowe skrzydła północnego, częściowo wschodniego, zachodniego oraz fragmenty muru przedbramia. Najlepiej zachowane jest skrzydło północne, mieszczącego niegdyś kaplicę i refektarz (ewentualnie kapitularz), widoczne do poziomu ganku obronnego. Skrzydła wschodnie i zachodnie częściowo sięgają pierwszego piętra, natomiast skrzydło południowe przetrwało jedynie w części fundamentowej. Mury podzamcza istniały jeszcze w XIX stuleciu, lecz obecnie nie ma po nich widocznych gołym okiem śladów.

Tekst, fot. i wideo: Stanisław Gazda

Źródło: Medievalheritage.eu 

awatar autora
obiektywnabydgoszcz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *